Louis Lewandowski - Wrzesiński Ambasador Kultury Muzycznej
Projekt finansowany przez Fundację współpracy Polsko-Niemieckiej
przy współudziale Burmistrza Miasta i Gminy Września, Fundacji Dzieci Wrzesińskich,
Wrzesińskiego Stowarzyszenia Kupców i Przedsiębiorców,
Pałacu na Opieszynie.
ORGANIZATORZY
Fundacja Dzieci Wrzesińskich
Komitet organizacyjny:
Prezes Fundacji Dzieci Wrzesińskich Lilla Pylak: kierownictwo organizacyjne
Przewodnicząca Rady Fundacji Krzysztofa Krupińska: koordynacja
Dyrektor artystyczny koncertu wokalno–instrumentalnego, opieka merytoryczna: dr Jakub Stefek
Dyrektor artystyczny koncertu kameralnego, słowo o muzyce: Marcel Krawczak, Liliana Kucza, Marlena Szternel, Sławomira Czarnecka, Łukasz Fojt, Izabela Zalewska, Teresa Jabłońska, śp. ks. Mieczysław Kozłowski, księża Parafii Farnej
Nagłośnienie, operator światła: Grzegorz Adamski
Opracowanie graficzne: Kacper Szternel
Serwis fotograficzny: Jarosław Kwiatek
Tłumaczenie: Marzena Lewandowska
Druk: TYPOGRAF
Dziękujemy za cenne wskazówki i pomoc Wicemarszałkowi Senatu Rafałowi Grupińskiemu
Partnerzy
Abraham Geiger Kolleg Potsdam, Powiatowa Szkoła Muzyczna I stopnia we Wrześni, Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza we Wrześni, Parafia Farna we Wrześni, Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich
Fundacja Dzieci Wrzesińskich posiada status Organizacji Pożytku Publicznego. Mogą Państwo wesprzeć działania Fundacji przekazując 1,5 % swojego podatku. Nr KRS 0000113200
Szanowni Państwo!
W tym roku podjęliśmy nową inicjatywę związaną ze sławnym synem naszego miasta – Louisem (Lazarusem łac. - Łazarzem) Lewandowskim. Wydaje się nam ona interesująca z punktu
widzenia rozwoju kultury muzycznej w naszym mieście. Jest ona głęboko humanistyczna. „Człowiek to ten, który tworzy kulturę, który potrzebuje kultury, który dzięki niej sam się tworzy”
– św. Jan Paweł II. Louis (Lazarus) Lewandowski urodził się we Wrześni. Jest on dla nas jednym z wrzesińskich dzieci, które zmieniły rzeczywistość, obok tych, które walczyły o wolność w zakresie używania języka polskiego. Zmiany w życiu Louisa Lewandowskiego doprowadziły do niezwykłego rozwoju talentu muzycznego, który zaowocował bogatym dorobkiem kompozytorskim i sławą. Mamy przekonanie, że jego utwory muzyczne, które są nośnikiem również biblijnych treści, stanowiących fundament europejskiej kultury, mają wartość uniwersalną. W związku z tym zorganizowaliśmy wykład i koncert kameralny oraz koncert wokalno–instrumentalny. Zaproszeni muzycy gwarantują wysoki poziom artystyczny przedsięwzięcia. Uważamy, że nasz projekt wpisuje się też w ideę ratowania życia podjętą w czasie II wojny światowej przez błogosławioną Rodzinę Ulmów, poprzez fakt ratowania od zapomnienia – mentalnej śmierci społecznej – twórczości muzycznej utalentowanego wrzesińskiego żydowskiego dziecka, chłopca z ubogiej wrzesińskiej rodziny – Louisa (Lazarusa) Lewandowskiego (1821 – 1894), a tym samym jego świata kulturowego, który zmiotła z terenu Wrześni i całej Polski okrutna zagłada w czasie II wojny światowej, której przeciwstawiali się, z narażeniem swojego życia, ludzie Sprawiedliwi, żyjący według najwyższych standardów moralnych. Muzyka Louisa Lewandowskiego jest nośnikiem – duchowymi skrzydłami biblijnego przekazu Przymierza z Bogiem – wspólnego dla chrześcijaństwa i judaizmu. “Szukajmy tego, co łączy, a nie tego, co dzieli” (Jan XXIII). Owocem twórczości Louisa Lewandowskiego jest muzyka organowa i chóralna, a szukanie powiązań pozwala przyjmować postawę wzajemnego szacunku, tworzyć wspólnotę wartości, które prowadzą nas do Boga. Są przestrzenią nadziei, pokojowym dialogiem. Mogą być jednym ze spotkań na drodze Pielgrzymów Nadziei. Muzyka organowa w synagogach judaizmu reformowanego, której orędownikiem, twórcą cherzecijańskiej. Prawdopodobne jest, że kontakt z muzyką organową rozbrzmiewającą we wrzesińskiej farze
decydująco wpłynął na późniejszą twórczość i działalność Louisa. Ufamy, że muzyka, która ożywia słowa Biblii i jest wykonywana w wielu miejscach na całym świecie, wniesie pozytywne wartości również w miejscu narodzin i dzieciństwa jej twórcy. Dzieło koncertów to zasługa artystów, mecenasów kultury, sponsorów, patronów medialnych, organizatorów, ale przede wszystkim publiczności, którą serdecznie zapraszamy!3
Prezes Fundacji
Lilla Pylak
Przewodnicząca Rady Fundacji
Krzysztofa Krupińska
WRZESIŃSKI AMBASADOR KULTURY MUZYCZNEJ. UKAZANIE POSTACI I TWÓRCZOŚCI LOUISA (LAZARUSA) LEWANDOWSKIEGO
25 października 2025 r. (sobota) , godz. 11.00 aula Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza we Wrześni
WYKŁAD dr. Jakuba Stefka z Akademii Sztuki w Szczecinie na temat życia i twórczości Louisa Lewandowskiego
Jakub Stefek
Doktor sztuki ( tytuł uzyskany w 2021 w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu) i doktor ekonomii (w 2022 roku, w Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach).
Od 2017 roku, jako adiunkt w Zakładzie Teorii i Dydaktyki Muzycznej w Akademii Sztuki w Szczecinie, prowadzi m. in. zajęcia z organów, kameralistyki, akompaniamentu liturgicznego,
organizacji imprez artystycznych, komunikacji społecznej i prelekcji muzycznej.
KONCERT KAMERALNY UTWORÓW LOUISA LEWANDOWSKIEGO
w wykonaniu nauczycieli Powiatowej Szkoły Muzycznej I stopnia we Wrześni
1. Augenblicke der Weihe Consolations op. 44 nr 5, Moderato; Marcel Krawczak – fortepian,
2. Synagogen-Melodieen op. 47 nr 3, Neujahrgesang. Socharti loch (Ich gedenke dir die Holdseligkeit denier Jugend); Marcel Krawczak – fortepian,
3. Kol nidreh op. 6; Sara Powaga – skrzypce, Marcel Krawczak - fortepian,
4. Synagogen-Melodieen op. 47 nr 4, Huldigungagessang (W’jeesoju); Marcel Krawczak – fortepian,
5. Hebraische Melodieen op. 12, Andante, Allegretto; Sara Powaga – skrzypce, Marcel Krawczak - fortepian.4
Sara Powaga
Gnieźnieńska skrzypaczka, ukończyła z wyróżnieniem Szkołę Muzyczną I i II stopnia w klasie skrzypiec mgr Izabeli Dudy oraz Akademię Muzyczną w Bydgoszczy w klasie prof. Pawła
Radzińskiego. Zdobywczyni wielu nagród na prestiżowych konkursach w kraju jak i za granicą. Współzałożycielka i dyrygentka pierwszej gnieźnieńskiej młodzieżowej orkiestry kameralnej OMG - Orkiestry Miłej Gnieznu, wokalistka i skrzypaczka zespołu G.S.E. Tension, z którym nagrała debiutancki album \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\"Natura Miłości\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\". Aktualnie nauczycielka skrzypiec w PSM I st. We Wschowie oraz we Wrześni, gdzie jej uczniowie również uzyskują wysoki poziom gry, zdobywając nagrody na konkursach.
Marcel Krawczak (1999)
Pochodzi z parafii św. Teresy w Zabrzu - Mikulczycach. Swoją muzyczną przygodę rozpoczął w 2011 r. od śpiewu w chórze Pueri Cantores Silesienses, działającym w rodzinnej parafii. Pierwszych lekcji gry na fortepianie udzielał mu ksiądz proboszcz Piotr Klemens. W 2019 roku ukończył z wyróżnieniem Diecezjalną Szkołę Muzyczną w Gliwicach (klasa organów dr Marioli Brzoski). Jest laureatem polskich konkursów
organowych. Uczestniczył w licznych kursach interpretacji muzyki organowej prowadzonych przez wybitnych europejskich organistów. Koncertuje na terenie całego kraju jako solista i kameralista.
W 2024 roku ukończył studia magisterskie w poznańskiej Akademii Muzycznej w klasie prof. dr hab. Elżbiety Wiechowicz-Karolak oraz dr Łukasza Kołakowskiego. Obecnie zajmuje się działalnością pedagogiczną
w Powiatowej Szkole Muzycznej I st. we Wrześni.
26 października 2025 r. (niedziela), godz. 19.00
Kościół farny we Wrześni, ul. Kościelna 7 KONCERT WOKALNO-INSTRUMENTALNY utworów Louisa Lewandowskiego
PATRONAT HONOROWY
Prymas Polski ks. abp Wojciech Polak
WYKONAWCY:
Isidoro Abramowicz – kantor,
Jakub Stefek – organy,
Chór Synagogi Pestalozzistrasse w Berlinie,
Chór Dziecięco–Młodzieżowy pod dyrekcją Izabeli Zalewskiej Wrzesińskiego Ośrodka Kultury,
Chór Powiatowej Szkoły Muzycznej pod dyrekcją Liliany Kuczy,
Słowo o muzyce: Marcel Krawczak
Tłumaczenie: Marzena Lewandowska
UTWORY:
1. Lecha dodi - Przyjdź umiłowany – na podstawie Pieśni nad pieśniami Przyjdź, mój przyjacielu, by spotkać oblubienicę, powitajmy szabat.
2. Tow lechodoss – Jak dobrze jest dziękować Ci, Panie – Psalm 92 Jak dobrze jest dziękować Ci, Panie i śpiewać psalm Twojemu imieniu, i opowiadać rano Twoje miłosierdzie...
3. Ma towu – Jakże piękne... - początkowe słowa modlitwy, zaczerpnięte z biblijnej Księgi Liczb (24,5) Jakże piękne są twoje namioty, Jakubie, siedziby twoje, Izraelu...
4. Adonoi moloch – Pan jest królem – Psalm 93 Pan jest królem Odział się w świetność, Pan odział się w potęgę...
5. We hogen baadenu – Osłoń nas (modlitwa wieczorna) Osłoń nas, usuń od nas wroga, zarazę, miecz, głód i nieszczęście; i usuń duchowe przeszkody przed i za nami.
Isidoro Abramowicz – kantor
Urodzony w Buenos Aires i wychowany w tradycji muzyki żydowskiej Salomona Sulzera i Louisa Lewandowskiego, Isidoro Abramowicz zdobył klasyczne wykształcenie muzyczne na Narodowym
Uniwersytecie Buenos Aires, specjalizując się w fortepianie i dydaktyce. Jego równoległe studia w zakresie dyrygentury chóralnej i śpiewu zaprowadziły go do Niemiec, gdzie studiował
i występował przed podjęciem studiów kantorskich i magisterskich w Abraham Geiger College i na Uniwersytecie w Poczdamie. W 2017 roku przejął kierownictwo szkolenia kantorskiego w Abraham Geiger
College. W 2019 roku został zatrudniony przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Berlinie jako główny kantor synagogi przy Pestalozzistraße. Jego głównym zadaniem jest wykonywanie i ochrona muzycznej spuścizny Louisa Lewandowskiego. W jego interpretacjach splatają się tradycje muzyczne aszkenazyjskie, sefardyjskie i latynoamerykańskie, tworząc unikalną i duchowo poruszającą narrację. Jest znany z przywracania zapomnianych utworów liturgicznych oraz z koncertów muzyki sakralnej, w których organicznie łączy przeszłość i teraźniejszość.
6. Uwezel kenofecho – W cieniu Twoich skrzydeł (modlitwa wieczorna) ...i w cieniu Twoich skrzydeł daj nam schronienie Pan, który nas chroni i ratuje, to Ty Łaskawy i Współczujący Królu, czy jesteś?
Strzeż naszego wyjścia i powrotu dla życia i pokoju od teraz do wieczności.
7. Hebraische Weisen – Żydowscy mędrcy – organy solo 8. Chanuckahlied – Pieśń Chanukowa Tarczo ochroń w burzy i przerażeniu. Tobie rozbrzmiewa pieśń radości. Chroń, Panie, Twój Święty Dom;
9. Dies ist mein Bund - Oto moje przymierze Oto moje przymierze z nimi – tak mówi Bóg: Duch na tobie i moje słowa, które wypowiedziałem w twoich ustach i przez twoje usta, i przez usta twoich synów...
10. Hallelujah – Alleluja - Psalm 150
Jakub Stefek – organy
W 2015 roku ukończył z oceną celującą studia gry na organach w Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie organów prof. Andrzeja Chorosińskiego. W ramach programu
Erasmus studiował również w Kunstuniversitaet Graz w klasie prof. Gunthera Rosta. Jako muzyk, Jakub Stefek prowadzi działalność artystyczną w obszarze organowej muzyki żydowskiej. W lutym
2018 roku był uczestnikiem pierwszego koncertu w powojennej historii warszawskich synagog, podczas którego były wykonywane utwory organowe w Synagodze im. Nożyków. W tym samym
roku zapoczątkował coroczny festiwal „Dni Muzyki Żydowskiej w Szczecinie”. Od 2019 roku współpracuje z kantorem Isidoro Abramowiczem, dyrektorem studiów kantoralnych w szkole rabinackiej Abraham Geiger Kolleg w Berlinie. Od 2020 roku stale współpracuje z Gminą Żydowską w Berlinie jako organista Synagogi Pestalozzistrasse – jedynej bożnicy w Niemczech, która do dzisiaj kontynuuje XIX-wieczne tradycje muzyczne judaizmu reformowanego. Z programem artystycznym zatytułowanym „Muzyka Nowej Synagogi” wystąpił na koncertach w kilkunastu miastach w Polsce, Niemczech i Izraelu.
Dzięki pracy Jakuba Stefka pierwszy raz od czasów wojny zabrzmiały w Polsce dzieła organowe wielu żydowskich kompozytorów. Jest członkiem zarządu Fundacji SPOT.ON ART. W 2025 roku jest stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczpospolitej Polskiej.
Chór Synagogi Pestalozzistrasse w Berlinie
Mieszany zespół wokalny w synagodze liberalnej Gminy Żydowskiej w Berlinie, w której Służba Boża przebiega zgodnie z Minhag Hamakom–lokalną tradycją ukształtowaną przez dziesięciolecia przez modlących się w tej synagodze. Oznacza to w szczególności, że prawie wszystkie modlitwy są śpiewane, a kantorowi towarzyszy chór i organy. Wykonywane melodie i opracowania modlitw zostały skomponowane głównie przez Louisa Lewandowskiego. Poza liturgią, zespół bierze udział w koncertach muzyki synagogalnej w całej Europie oraz dokonuje pionierskich nagrań tych utworów dla rozgłośni radiowych, telewizji, wytwórni płytowych, a także ośrodków badawczych.
Chór Dziecięco–Młodzieżowy pod Dyrekcją Izabeli Zalewskiej Wrzesińskiego Ośrodka Kultury
Wrzesiński Chór Dziecięco-Młodzieżowy działa przy Ośrodku Kultury pod dyrekcją Izabeli Zalewskiej od września 2019 roku. Dzieci i młodzież gminy Września, wyrażając chęć zapisania się do grupy i przechodząc pozytywnie przesłuchania sprawdzające uzdolnienia muzyczne dołączają do chóru. Poza regularnymi spotkaniami i występami na lokalnych scenach muzycznych, chór bierze udział w cyklicznych warsztatach, na które zapraszani są specjaliści związani z szeroko pojętą pracą artystyczną i sztuką. Skupiamy się wtedy m.in. na świadomości scenicznej czy pracy z emocjami. Poza śpiewaniem zaplanowanego repertuaru, zajęcia zawierają w sobie dużą ilość informacji dotyczących najpiękniejszego instrumentu, jakim jest głos.
Chór Powiatowej Szkoły Muzycznej pod dyrekcją Liliany Kuczy
Nierozerwalnie związany z postacią założycielki i wieloletniej dyrektor placówki, Liliany Kuczy, stanowi ważny element edukacji artystycznej młodych adeptów muzyki w regionie. Liliana Kucza, jako inicjatorka
powstania i pierwsza dyrektor Powiatowej Szkoły Muzycznej we Wrześni, odcisnęła niezatarte piętno na jej charakterze i kierunkach rozwoju. Jej zaangażowanie i determinacja doprowadziły do stworzenia placówki, która stała się ważnym ośrodkiem kultury w powiecie wrzesińskim. Chociaż niedawno ustąpiła ze stanowiska dyrektora, jej wkład w edukację muzyczną lokalnej społeczności jest powszechnie doceniany.
PROJEKT FINANSOWANY PRZEZ : FUNDACJA WSPÓŁPRACY POLSKO -NIEMIECKIEJ PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ: Burmistrza Miastai Gminy Września, Wrzesińskie Stowarzyszenie Kupcówi Przedsiębiorców, Funadcja Dzieci Wrzesińskich PATRONAT HONOROWY: Prymas Polski abp WOJCIECH POLAK
PARTNERZY: Kolleg Potsdam Abraham Geiger, Parafia pw. Wniebowzięcia NMP i św. Stanisława, Muzeum Regionalne we Wrześni, Powiatowa Szkoła Muzyczna I stopnia we Wrześni, Liceum Ogólnokształcące im.
H. Sienkiewicza we Wrześni
Patronat Medialny: Wiadomości Wrzesińskie, Przegląd Powiatowy, Wieści z Ratusza